“Waar men gaat langs Vlaamse wegen
Oude hoeve huis of tronk.
Komt men U Maria tegen,
Staat Uw beeltenis te pronk,
Lacht ons toe uit wilde groen …..”
Uit het lied: “Onze Lieve Vrouw van Vlaanderen” van A. Cuppens en Lodewijk De Vocht.
De Zegelsemse kapellen zijn een kostbaar erfgoed, zowel architecturaal, cultuurhistorisch als spiritueel. Generaties lang werd er heel veel zorg aan besteed, het beïnvloedde het dagelijks leven van de mensen. Zij mogen niet uit het landschap en uit het geheugen verdwijnen. Gelukkig zijn er her en der vrijwilligers die zich inzetten voor het behoud ervan. Ergens een kaarsje aansteken met een bloemetje erbij, dat gebeurt ook nog vandaag, een gelovig gebaar(een houvast) dat nooit zal verdwijnen.
De meerderheid van de Zegelsemse kapellen zijn Mariakapelletjes, omdat indertijd de Mariadevotie heel groot was, maar ook andere heiligen kregen een bevoorrechte plaats, zoals St. Jozef.
Zij werden bijvoorbeeld gebouwd uit: dankbaarheid voor het bekomen van een gunst, om een belofte na te komen of ter herinnering aan een ramp op die plaats. De gevel-nissen werden meestal geplaatst uit devotie of als smeekbede tot bescherming van de woning, de bewoners en het vee.
1953 riep de katholieke kerk uit tot “Het Mariajaar”. Overal in Vlaanderen werden vieringen opgestart rond de devotie tot de H. Maagd. Ook de toenmalig pastoor D’ Heer (1950-1969) nam verscheidene initiatieven, o a. kon elke bewoner inschrijven tot het aankopen van een metalen blauw gevelkapelletje met een Mariabeeld. Dat was een groot succes, bijna aan elke Zegelsemse gevel prijkte dit blauwe kapelletje. Oorspronkelijk waren die open. Leon Gabriëls heeft er later veel van glas voorzien om het beeldje wat beter te beschermen. Aan de huizen zie je ze niet meer hangen (behalve 2 exemplaren) maar misschien zijn ze her of der nog wel te vinden in een schuurtje of bijgebouw.
Ook de houten kapel aan de achterkant van de kerk is een aandenken aan het Mariajaar 1953-54, gemaakt door Firmin Bourdeaud’hui en de afwerking lag in handen van Louis Gabriëls.
De stenen kapel op de hoek van de Kleine Gastenhoek en Holweg is een schenking van de Boerinnengilde (later K.V.L.V nu FERM) t.g.v. hun 33 jarig bestaan in 1961. Deze kapel kwam er ter vervanging van een klein kapelletje dat daar in een boom was opgehangen.
Grotten: in elk klooster was er minstens één grot. Hier in Zegelsem waren er twee. Eén in de binnen koer van het klooster, de andere achteraan in de tuin.
Alle Zegelsemse kapellen, groot en klein werden op beeld vastgelegd en zijn hier te zien onder het hoofdstuk: Vroeger en Nu/Bestaande kapellen en kruisen. Enkele verdwenen grotten en kapellen vind je onder dezelfde rubriek: Verdwenen kapellen en grotten.